ده‌ستپێك

به‌ناوی خوای گه‌وره‌

به‌رێزان هاتینه‌وه‌ خزمه‌تان به‌هیوای سوود بۆتان

له‌ هه‌ر ره‌خنه‌و پێشنیارێك ئه‌توانن ئاگادارمان بكه‌نه‌وه‌

بڵاوبوونەوەی ئیسلام بەهۆی ئەو هێزەوە یە كە لە خودی خۆیدا هەیە

نوسینی دكتۆر یوسف قەرزاوی و وەرگێڕانی ئیكرام كەریم

مێژوونووسی ناودار دكتۆر "حسن موئنیس" كتێبێكی نووسیووە بەناوی (الاسلام الفاتح)، باسی كتێبەكەی ئەكات‌و ئەڵێ‌: ئەمە توێژینەوەیەكە لە مێژووی ئەو وڵاتانەی كە ئیسلام فەتحی كردوون لە رێگەی شتە جوانەكانی‌و هێزە زاتییەكەیەوە ، بۆ فەتحی ئەو وڵاتانە نە ئەسپ‌و نە سوپای بەكارنەهێناوە، جا نووسەر یەك بەیەك باسی بڵاوبوونەوەی ئیسلام لە ئەو وڵاتانەدا ئەكات ‌و باسی سەرەتای چوونە ژوورەوەی ئیسلام بۆ ئەو وڵاتانە ئەكات، هەرچی گومان هەیە نایهێڵێ‌‌و قسەی هەموو ئەوانەش ئەداتە داوەوە كە وائەزانن موسڵمانان بۆ بڵاوبوونەوەی ئاینەكەیان هێزیان بەكارهێناوە، دكتۆر مۆنس (بەرەحمەت بێت) ئەڵێ‌: "لەسەردەمانی پێشوو موسڵمانان سیاسەتێكی داڕێژراویان نەبوو بۆ بڵاوكردنەوەی ئیسلام، كە چەند كەسێكی شارەزاو پسپۆڕ بێن‌و لەسەر بەرنامەیەكی پێشوەخت دەست بە بڵاوكردنەوەی ئیسلام بكەن، وەك چۆن نەصرانیەت لە رووی بەرنامەیەكەوە دینەكەیان بڵاودەكەنەوە، بۆ نموونە ئێمە ئەبینین كە بابەوییەتی كاسۆلیكی‌و هەموو ئەو رێكخراوە كەهەنوتیانەش كە هەن وەك: فەرنشەسكی ‌و دۆمۆنیكی‌و جزوێتی‌و هەروەها هەموو ئەو دەستە و شاندە پرۆتستانتیانەی كە ئامادە ئەكرێن بۆ كاری تەبشیر، ئەیانهێنن لە پەیمانگای تایبەت بەو كارە باش پەروەردەیان ئەكەن ‌و پارەی زۆریان بۆ تەرخان ئەكەن ‌و پاشان ئەیانێرن بۆ وڵاتە دوورەكان تا خەڵكی بانگ بكەن بۆ لای ئایینەكەیان بە شێوازێكی زانستی داڕێژراو كە هەوڵ ئەدەن قەناعەت بە خەڵكی بكەن ئەوەی ئەوان بانگەشەی بۆ ئەكەن راستییەكی حاشا هەڵنەگرەو پێویستە خەڵكی ئەم عەقیدەیە وەربگرێت، جاری وا هەیە ئەم كارە ئەگاتە ئەوەی كە ئەو موبەششیرانە بە تەواوەتی واز لە دونیا ئەهێنن‌و بەیەكجاری یەكلائەبنەوە بۆ ئەو كارە، ئەم حاڵەتەش بە روونی لەناو ئەو راهیبە مەسیحیی‌و بوزیانەدا هەندێ‌ جار ئەبینرێت.
لە ئیسلامدا شتی وانابنیین لەم سەردەمە تازانەدا نەبێت، ئەویش وەك كاردانەوەیەك بوو بۆ ئەو تەوژمە تەبشیرییە نائیسلامییەی كە خراوەتە كار، چار نەما لەبەردەم موسڵمانەكاندا ئەوەنەبێت ئەوانیش هەستن بە رێكخستنی كاری بانگەوازی‌و پێگەیاندنی پیاوانی بە توانای بۆ ئەوكارە، لەمە بەدەربێت، ئیسلام خۆی بووەتە هۆی بڵاوبوونەوەی خۆی! ئیسلام خۆی خەڵكی بەرەو خۆی بانگ كردووەو دڵی خەڵكی كەمەندكێش كردووە، ئەو خەڵكەش كە موسڵمان بووە دڵی بە ئیسلام خۆیدا چووە‌و پێی سەرسام بووەو ئیسلامی كردووە بەو رێگایەی كە لێوەی رەحمەت‌و هیدایەتی خوای پێ دەست بخات.
یەكێك لەو شتانەی كە چاو رادەگرێت ‌و داوای توێژینەوەی لێ دەكات ئەوەیە كە ئەو هێزەی لە خودی ئیسلام خۆیدا هەیە پەكی هەموو رێكخراوە تەبشیرییەكانی خستووەو ئەوەی سەلماندووە كە ئەو هێزە زاتییە زۆر كاریگەرترو بەكارترە لە ئەو هەمووە پارەو ماڵەی كە خەڵكی تر بۆ بڵاوكردنەوەی بانگەوازەكانیان خەرجی دەكەن، ئیسلام بەو شێوەیە بڵاوبووییەوەو تا ئەهات مەودای فراوانتر ئەبوو، خودبەخود میللەت دوای میللەت ئەهاتنە ناوی هەر ئەوەندەی كە بانگەوازی ئیسلامیان پێ ئەگەیشت... وای لێهاتبوو، عەرەبە موسڵمانەكان كە وڵات دوای وڵات فەتحیان دەكرد ئیسلامیان ئەخستە بەردەستی خەڵكی ‌و ئیتر وازیان لێ ئەهێنان خۆیان لێی وردببنەوە، تا لەسەرخۆ قەناعەتیان بە شتە مرۆیی‌و باشەكانی ئیسلام بۆ دروست ئەبێت، ئەمە وای كردووە لە هەندێ‌ كە رقیان لە عەرەبە موسڵمانەكانە بڵێن: موسڵمانە عەرەبەكان مەبەستیان بڵاوكردنەوەی ئایینەكەیان نەبووە، بەڵكو جزیەوەرگرتن لە لایان زۆر لە ئیسلام خۆشەویستتر بوو!!... شتی تر لەو شێوەیە زۆر ئەبینی كە دوژمنانی ئەم میللەتە ئیسلامییە لە كتێبەكانیاندا ئەینووسن ‌و بڵاوی دەكەنەوە.
ئەم شێوازە یانی ئەوە نا كە عەرەبە موسڵمانەكان لە خەمی بڵاوكردنەوەی ئیسلامدا نەبوون، بەڵكو ئەوە پێڕەوی كردن بووە لە شێوازی بانگەوازی ئەو سەردەمە سەرەتاییە كە ئەویش ئەوەیە: دین بخەیتە بەردەستی خەڵكی خۆی ‌و ئیتر وازی لێ بهێنێ‌ ‌و ئازادی بكەی تا خواویستی لە هیدایەتدانی كێ‌ هەبوو هیدایەتی بدات.
یەكێك لەو شتە سەرسوڕهێنەرانەی لە وڵاتی میصرو ئەندەلوسدا روویان دا ئەوە بوو ئەم شێوازە باشترین شێواز بوو كە وای كرد خەڵكی بە لێشاو روو بكەنە ئیسلام، چونكە پێشتر وا فێر كرابوون كە هەركەس دەسەڵاتی پەیدا كردبێت بەسەر وڵاتدا زۆر لەسەر ئەوە مكوڕی كردووە كە خەڵكی بباتە ناو دینەكەی خۆی، ئەی باشە هۆی چییە ئەم عەربە موسڵمانانە زۆر لە خەڵك ناكەن بۆ ئەوە بچێتە ناو ئیسلام‌و هێز بەكارناهێنن بۆ ئەو مەبەستە؟! لە كاتێكدا كە پیاوانی هەردوو دەوڵەتی رۆمان‌و رۆم هێزیان بەكاردەهێنا بۆ ئەو مەبەستە؟!
"یولوج" كە راهیبێكی قورتوربییەو زۆر رقی لە ئیسلامە، ئەڵێت: "یەكێك لە فێڵا‌و تەڵەكەبازی عەربە موسڵمانەكان ئەوەبوو وایان پیشان ئەدا كە گرنگی بەوە نادەن خەڵك روو بكەنە ئیسلام، كە ئەمە وای كرد لە خەڵكی دڵیان لێ بدا بۆ ئەو ئیسلامە ‌و بگەڕێن و بزانن ئیسلام چییە، تا لەوە تێبگەن بۆچی ئیسلام لەناو عەربەكاندا هاتووەتە خوارەوەو لەناو خەڵكانی تردا نەهاتووتە خوارەوە، بۆیە خەڵكی بەردەوام بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە ئەگەڕان ‌و پرسیاریان دەربارەی ئیسلام ئەكرد‌و بۆ تەفسیرەكەی ئەگەڕان تا وای لێ هات بێ ئەوەی بە خۆیان بزانن هەمو موسڵمان بوون".
یوحەننا نەقبوسی راهیبی قیبتیش بەهەمان شێوە قسەیەكی بەم شێوەی (یولوج)ی هەیە ‌و زۆر داخ بۆ ئەوە ئەخوات كە عەرەبەكان پەنایان بۆ هێز نەبرد بۆ سەپاندنی ئیسلام، چونكە ئەگەر وایان بكردایە ئەوە قیبتییەكان زیاتر دەستیان بە عەقیدەی خۆیانەوە ئەگرت لە عینادیداو هەرواشە خەڵكی ئەو شتەی ناوێ‌ بەزۆر بەسەریدا بسەپێنرێ‌، هەربۆیە ئیسلام ئەم رێگە ئاسان‌و سانایەی دۆزییەوە بۆچوونە ناو دڵان لە میصرو لە ئەندەلوسدا.
تۆ كە هەوڵی ئەوە ئەدەی بكۆڵیتەوە لەوە چۆن چۆنی ئەقباتەكانی میسر موسڵمان بوون كە لە هەموو كەس زیاتر بە عەقیدەی خۆیانەوە گەردنگیر بوون، بەرادەیەك كۆمەڵا دوای كۆمەڵا شەهید ئەكران لەسەر دەستی سەرسەختەكانی رۆماندا لە نمونە (دەقلدیانوس)‌و یان لەسەر دەستی سەركەشەكانی رۆم لە نموونەی (قیرس)دا، بۆ ئەم پرسیارە هیچ وەڵامێكت دەست ناكەوێت، چونكە پرۆسەی چوونە ناو ئیسلام لەم دوو وڵاتەدا ـ میصرو ئەندەلوس ـ زۆر بە هێمنی‌و لەسەرخۆیی ئەچوو بەڕێوە: عەقیدەی ئیسلامی وەك جۆگەلەئاو نرا لەدڵی خەڵكەكە وەك چۆن ئاو ئەنرێت لە زەوی كشتوكاڵا‌و پاش ماوەیەك سەوز هەڵدەگەڕێت‌و ئەیكاتە بەروبووم بە مۆڵەتی پەروەردگاری.
لە وڵاتی (مەغریب)یشدا خیڵەكانی (بەربەر) سەرسامی ئەو هەمووە جوانییە بوون لە ئیمانی یەكێكی وەكو (عوقبەی كوڕی نافیع)‌و هاوەڵەكانیەوە، ئەو پیاوە كەسێكی ناوازەو هەڵكەوتەیە لە بواری خۆیدا، دەروونی خۆی پێشكەشی ئیسلام كردبوو، بەهەر سەرۆك خێڵێك ئەگەیشت ‌و ئەیدواندو بانگی ئەكرد بۆ لای ئیسلام خێرا باوەشی بۆ ئیمان ئەكردەوە و بۆ ئەوەی بەشانازییەوە ببێتە ئەندامێكی میللەتەكەی عوقبە‌و پاش ئەمیش هەموو خێڵەكەی بەشوێنییدا ئەڕۆیشتن.

یەكێك لەو دەرگایانەی كە ئیسلام لێوەی ئەچێتە ناو دڵان برتییە لە ئەو ساكاری‌و سەماحەت‌و مرۆڤدۆستییە كە هەیەتی، ئیسلام دڵئارامیی‌و خەیاڵڕاحەتی ئەداتە شوێنكەوتەكانی، دەرگایەكی فراوان‌و گەورە ئەخاتە سەرپشت بۆیان كە لێوەی لێبوردەیی‌و ئومێدو پاداشتی ئاخیرەتی ببینن، كە هەموو ئەمانەیان دەست دەكەوێت بەبێ هیچ بەرانبەرێك، كەچی لە ئاینەكانی تردا چەندین باجی دارایی‌و دیاری ‌و قوربانی سەربڕین‌و گوێلەمشتبوونی روهبان‌و قەشەكانی لەسەر فەرز ئەكرێت‌و چاودێری ئەخرێتە سەر ‌و سزا ئەدرێت ‌و بێبەش ئەكرێت لە نازو نیعمەتەكانی خوا بە بڕیارێك... هیچ شتێك لەمانە لەناو ئیسلامدا بوونیان نییە، ئالێرەوەیە كە دەرگای چوونە ناو دڵان ساناو ئاسان ئەبێت بۆ ئیسلامەتی..

خۆ رێچكەكانی تری ئیسلام ئەوە ئیتر لە هەموو زەویدا پەلی هاویشتووە، بە دڵنیاییەوە ئیسلام بە رێگەی وشكانی ‌و بە رێگەی دەریایی بە رێگەی شەڕو بە رێگەی ئاشیتیش هەموو شاخ‌و دۆڵێكی بڕیوەو ئەوەندەی رێگەو رێچكە دۆزیوەتەوە بۆ بڵاوبوونەوەی كە بە خەیاڵی كەسدا نەهاتووە، تەنانەت كافرانیش بەشداربوون لە بڵاوكردنەوەی ئیسلامدا، لە نێوان رۆژهەڵاتناساندا پیاوێك هەیە ـ كە پاش كەمێك باسی لێوە دەكەین ـ ئامۆژگاری حكومەتەكەی خۆی وا دەكات لێبگەڕێ با ئیسلام بەناو خەڵكدا بڵاوببێتەوەو خەڵكی سەرقاڵا ببن پێوەی و واز لە بازرگانی ‌و پارە بهێنن بۆ ئەوەی هۆڵەندییەكان سەری تێ بكەن، سەیر ئەوەیە حكومەتیش ئەم پێشنیارەی ئەو جێبەجێ‌ ئەكات!
ئیسلام هەموو گۆڕەپانەكانی لە ئەندەنوسیادا گرتەوە ، بەرادەیەك كایەكانی ژیانی هەموو تەنی، جارێكیان شتێك روویدا، ئەوەبوو خێڵێك لە خێڵەكانی (وەنقارە) لە رۆژئاوای ئەفریقادا لە داخی خێڵە دراوسێكانیان بوونە موسڵمان، كە موسڵمان بوون كەوتنە ناو كامەرانی‌و خێروخۆشییەوە بۆیە خێڵە دوژمنەكەی بەرانبەریشیان هاتن‌و موسڵمان بوون!.. ـ بەهۆی خێری ئەم دوژمنایەتییەوە كە پاشان بوو بە برایەتی ‌و هاوڕێیەتی ـ ئیسلام توانی دوو سەد كیلۆمەتر جەنگەڵستانە ئیستوائییەكان ببڕێت كە خەڵكی تر زۆر بە زەحمەت نەبێت ناتوانێت ئەو جەنگەڵستانانە ببڕێت، ئەم خێڵە ـ كە وەنقارەئایا ی پێ ئەوترێ ـ بەسەرەتای خیڵەكانی داهۆمی ئەبژێرێت كە لەم رۆژانەدا چەندین دكتۆرو ئەندازیارو مامۆستاو دادوەریان تێدا هەڵكەوتووە، ئەم خێڵە هاتنە ناو ئیسلام بێ ئەوەی بزانن خوا چ بەختێكی بۆ نووسیوون كە لە رێگەی ئەم دینەوە دەستیان ئەكەوێت...

 

دةولةتى دينى و مةدةنى 

 پێناسه‌و باسی ئه‌و دوو ده‌وله‌یه‌ زۆر ئاڵؤزتره‌ له‌وه‌ی كه‌ هه‌مووكه‌س بتوانێت تیایدا قسه‌بكات ، زۆۆۆر به‌كورتی و ئه‌وه‌ی بیرم مابێت.

...................................................................................

یه‌كه‌م: ده‌وڵه‌تی دینی، به‌وه‌ ئه‌گوترێت كه‌ حوكوم راسته‌وخۆ له‌خواوه‌ ئاراسته‌ ئه‌كرێت و كه‌سێك ئه‌یگه‌یه‌نێت و رۆژانه‌ به‌رده‌وامه‌ له‌ده‌ركردنی حوكمه‌ نوێیه‌كان و قسه‌كردن له‌سه‌ر بابه‌ته‌كات (له‌رێگه‌ی وحی) یه‌وه‌، بۆنمونه‌ ئه‌و ده‌وله‌ته‌ دینییه‌ی له‌مه‌دینه‌ درووستكرا كاتێ پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه‌ وسلم پێشه‌وابوو به‌رده‌وام بۆحوكمه‌ نوێیه‌كان به‌وه‌حی ئاگادار ئه‌كرایه‌وه‌، هه‌روه‌ها ته‌واوی حوكمه‌كان كه‌ ئه‌كرا له‌سه‌ر ئیسلام حساب ئه‌كرا، وه‌كو ئه‌وه‌ی بلێیت هه‌رحوكمێك كه‌ ئه‌كرا خالصا په‌یوه‌ستبوو به‌دینه‌وه‌،

..................................................................................

دووه‌م:  ده‌وڵه‌تی مه‌ده‌نی، ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌یه‌ كه‌ حوكمدان تیایدا له‌سه‌ر دین ناكه‌وێت ، واته‌ ئه‌گه‌ر حاكم ،قازی، فه‌رمانره‌وا، كاربه‌ده‌ست،..هتد. بریارێك ده‌ربكه‌ن ته‌نها له‌سه‌ر خۆیان حسابه‌ ئه‌گه‌ر هه‌له‌یه‌كی تیادابێت، ئینجا ئه‌وكه‌سانه‌ی حوكم ئه‌كات مه‌رج نیه‌ دیندارێكی حافظ القرأن بێت به‌ڵام مه‌رجه‌ كه‌ پسپۆربێت له‌بواری به‌رێوه‌بردندا له‌لایه‌نه‌كانی ده‌وڵه‌تداری و حاكمیه‌تی و قه‌زاوه‌تی هتد... به‌نمونه‌ / ئه‌گه‌ر یاریچیه‌كی تۆپی پێ بهێنین ناكرێ بڵێین تۆ ئیشت ئه‌وه‌یه‌ یاری باسكه‌ بكه‌یت،! یان به‌پێچه‌وانه‌وه‌، یاخوود كه‌سێك دكتۆرای هه‌بێت له‌بواری قانون ویاسادا مه‌عقول نیه‌ بكرێته‌ مه‌لای مزگه‌وت و وتاربات بۆخه‌ڵكی! یان مه‌لایه‌كی مزگه‌وت كه‌ زۆر شاره‌زابێت له‌ دیندا به‌ڵام توانای به‌رێوه‌بردنی قه‌زاوه‌تی نه‌بیت ناكرێ بیكه‌یت به‌ حاكم یان كاربه‌ده‌ست..! به‌نمونه‌ ئه‌بو ذر الغفاری ره‌حمه‌تی خوای لێبێت ویستی ئه‌وه‌ی هه‌بوو داوا بكات كه‌ بكرێته‌ والی، به‌ڵام پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه‌ وسلم ره‌تی كرده‌وه‌، چونكه‌ زانیتی ئه‌و بۆئه‌وكاره‌ ناشێت بادینداریش بێت! ئینجا ئه‌مرۆ له‌ده‌وڵه‌تی مه‌ده‌نیدا كار له‌سه‌ر پسپۆری ئه‌كرێت نه‌ك پله‌كانی دینداری و له‌خواترسی... یان هه‌وڵ ئه‌درێت ئه‌گه‌ر ده‌ست بكه‌وێت كه‌سانێك هه‌بن هه‌م له‌دیندا هه‌م له‌ ئموری سیاسه‌ت و قه‌زاوه‌تدا پسپۆربیت ئه‌وه‌ دابنرێت،

هه‌ربۆیه‌ ئه‌م خاڵه‌ بوه‌ته‌ هۆی جیاكردنه‌وه‌ی نێوان ده‌وڵه‌تی دینی و ده‌وڵه‌تی مه‌ده‌نی،

یه‌كێكیتر له‌و خاڵانه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌گونجێت هێزو فكره‌ی جوان كه‌ خزمه‌ت به‌دینداری و حوكمه‌ دادپه‌روه‌رییه‌كه‌ ئه‌كات بهێنرێته‌ ناوه‌وه‌ی ده‌وڵه‌ته‌كه‌و هه‌ماهه‌نگی بكرێت، ئه‌مه‌ش پێچه‌وانه‌ی شه‌رع نیه‌، وه‌ خاڵێكیتر ئه‌وه‌یه‌ كه‌ مه‌جالی ئه‌وه‌هه‌یه‌ میكانیزم به‌كار بهێنرێت وه‌كو میكانزمی دیموكراسی، نه‌ك لیبرالییه‌ت..! چونكه‌ جیاوازییه‌كی زۆر هه‌ن له‌نێوان ئه‌و دوو چه‌مك و میكانزمه‌،به‌ومه‌رجه‌ش به‌كار ئه‌هێنرێت كه‌ له‌خزمه‌ت دادپه‌روه‌ری و ئینسانیه‌تدابێت و هیچ شتێكی پێچه‌وانه‌ی ئایه‌تێك یان فه‌رمووده‌یه‌كی صحیح نه‌بێت، وه‌كو پێشتر باسمكرد مه‌جالی ره‌وت و حیزب و فكره‌ی دیكه‌ هه‌یه‌ بۆهاتنه‌ ناوه‌وه‌ی ئه‌م ده‌وڵه‌ته‌ به‌و مه‌رچه‌ی له‌خزمه‌ت ئینسانیه‌تدابیت.

وه‌لێره‌شدا هه‌ر چاكه‌یه‌ك له‌و ده‌وڵه‌ته‌داهه‌بێت بۆ ئیسلام ئه‌ژمار ئه‌كرێت

وه‌ هه‌ر كه‌مو كورتیك هه‌بێت له‌سه‌ر كه‌سایه‌تیه‌كان و ده‌وڵه‌ته‌كه‌ ئه‌ژمار ئه‌كرێت.

ئه‌وه‌نده‌ی من بزانم ئێستا له‌ناو شیعه‌دا ده‌وڵه‌تی دینی په‌یره‌و ئه‌كرێت، ئه‌وان پێیان وایه‌ كه‌ سه‌ركرده‌كانی وه‌كو خامه‌نه‌یی و كه‌سایه‌تیه‌ ئاینیه‌كان له‌لایه‌ن خواوه‌ په‌یامیان بۆدائه‌به‌زێت وكه‌رامه‌ت و جۆرێك له‌وه‌حی بۆیان دێت! هه‌ربۆیه‌ ئه‌گه‌ر وردبینه‌وه‌ زۆرجار ئه‌گوترێت (أیة الله خامه‌نه‌ییی، أیة الله فلان..هتد.)

ئه‌مه‌ زۆر به‌كورتی ئه‌وه‌ی له‌بیرم مابێت ئه‌مه‌نده‌یه‌له‌م كاته‌دا ئه‌وه‌نده‌یه‌.

محمدكاكه‌برا.

پرسیار..؟ بۆ به‌ناو سه‌له‌فیه‌كان

پرسیار..؟ بۆ به‌ناو سه‌له‌فیه‌كان..!
بۆبه‌وخه‌ڵكه‌ ناڵێن له‌وكۆبونه‌وانه‌دا باسی چی ئه‌كه‌ن..؟

ئه‌گه‌ر كۆبوونه‌وه‌ ناكه‌ن له‌گه‌ڵ مه‌ڵبه‌ندو كۆمیته‌و ئاسایش بۆناڵێن

كاك ره‌سوڵ ی ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی و به‌رپرسی مه‌ڵبه‌ند قسه‌كه‌ی ناراسته‌..!؟

ئۆجه‌لان ره‌خنه‌ له‌ پێغه‌مبه‌ر ئه‌گرێت!

Add caption

ئۆجەلان بناسە لەسەر زمانی خۆی!!

ئۆجەلان لە نوسینێکدا بە ناوی أزمة المدنية وحل الحضارة الديمقراطية في الشرق الأوسط دەڵیت::

محمد (مەبەستی پێغەمبەرە صلی الله علیه وسلم) دوو هەڵەی کردووە::

یەکەم / ئەوەی کە جولەکەکانی بنی قریضەی کوشت و لەناو برد و بووە بیانو بۆ دەسەلاتە ئیسلامیەکانی دواتر کە قەلاچۆی نەیارانیان بکەن
دووەم/ ئەوەی کە بت پەرستی قەدەغە کرد کە ئەمەش دیکتاتۆری لێ کەوتەوە

پاشان رەخنەی توند لە سەرکردەی گەورە سەلاحەدینی ئەیوبی دەگرێت و بەوە تۆمەتباری دەکات کە خزمەتی عەرەبی کرد و لە خزمەت کوردا نەبوو!!

پاشان لە بارەی موسڵمانانی کوردی سوونەوە دەڵێت ئەو کوردانەی بوونە موسلمنی سونە مەزهەب ئەوانە بوون کە پالیان دابووەوە بە سلطانەکانەوە و بوونە خزمەتکاریان!!
بەڵام ئەو موسڵمانانە کوردانەی بوونە عەلەوی ئەوانە بوون کە بەردەوام بوون لە شۆرش و خەلکێکی شۆڕشگێر و دژ بە دەسەلات بوون!!

پاشان لە باسی فەتح کردن وولاتان لە لایەن موسلمانانەوە ووشەی داگیر کردن بەکاردێنێت لە جیاتی فەتح کردن!!!

پاشان رەخنەی زۆر خراپ دەگرێت لە زۆرێک لە ساحابەکانی وەک معاویە و عمرو کوڕی عاص و دەسەلاتدارە موسڵمانەکان بە ستەم کار ناو دەبات!!!

لە قسەکانیشیدا پشت دەبەستێت بە ووتەکانی هیگل و مارکس و چەندین کەسی بێ باوەڕی تر و دێت بە قسەی ئەو فیکر بۆگەنانە دادگایی مێژوو و ئاینی ئیسلام دەکات و بە شێوەیەکی شێواو مانای خودا دەکات و باسی پەیامی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) دەکات

سه‌رچاوه‌:
http://alawset.net/kovar_21/2.html

رۆژی عاشوراء

ماڵپه‌ڕی ناوه‌ندی ئه‌یوبیی

رۆژی ده یه می مانگی موحه ڕڕه م (عاشوراء) ئه وڕۆژه یه که موسا پێغه مبه رعلیه السلام وه گه له که ی (بنی اسرائیل) خوا ده ریای له دوانزه ڕێگاوه بۆ له تکرن وه باشی هه ڵکرد هه تا قوڕو لیته ی بنی ده ریاکه وشك بێته وه بۆ ئه وه ی به ئاسانی له ده ریا که بپه ڕنه وه، پاش ئه وه ی موسا و گه له که ی هه موو په رینه وه ئه وبه ری ده ریاکه، فیرعه ون و سوپاو ده ست و پێوه نده که شی شوێنیان که وتن به هه مان ئه وڕێگایانه دا که خوا بۆ موساو گه له که ی کرده وه به ڵام کاتێك فیرعه ون و ده ست و پێوه نده که ی گه یشتنه ناوه ڕاستی ده ریا خوا فه رمانی به ده ریا کرد که بجوڵێ هه تا هه مویان له ناو ده ریادا خنکان، موساش هه موو ساڵێ ئه وڕۆژه به ڕۆژو ئه بو بۆ سوپاس کردنی خوای گه وره، وه جوله که ش ئه و ڕۆژه به ڕۆژو ئه بون.

فَلَمَّا تَرَاءَى الْجَمْعَانِ قَالَ أَصْحَابُ مُوسَىٰ إِنَّا لَمُدْرَكُونَ ﴿٦١﴾قَالَ كَلَّا إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ ﴿٦٢﴾ فَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْبَحْرَ فَانفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ ﴿٦٣﴾ وَأَزْلَفْنَا ثَمَّ الْآخَرِينَ ﴿٦٤﴾ وَأَنجَيْنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُ أَجْمَعِينَ ﴿٦٥﴾ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِينَ ﴿٦٦﴾ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ ﴿٦٧﴾ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴿٦٨﴾ الشعراء

کاتێك هه‌ردوولا یه‌کتریان به‌دی کرد، یارانی موسا وتیان: به‌ڕاستی پێمانگه‌یشتن و ئێمه‌ تیا چووین.(٦١) موسا وتی: نه‌خێر، وا نیه‌، من به‌ڕاستی په‌روه‌ردگارم له‌گه‌ڵدایه‌و ڕێنمایم ده‌کات (بۆ ڕزگاری و سه‌رفرازی) (٦٢) ئه‌وجا ئێمه‌ وه‌حیمان نارد بۆ موسا که‌: به‌ گۆچانه که ت له‌ ده‌ریاکه‌ بده (ئه ویش لێی دا) ئینجا ده‌ریا له ت بوو وه هه‌ر له ته وه‌ك کێوێکی گه‌وره‌ و وابوو(٦٣) وه‌ ئه‌وانی تر (فیرعه‌ون و له‌شکره‌که‌ی) مان نزیك کرده‌وه‌ له‌وێ (ده‌ریا) که‌(٦٤) جا مووسا و هه‌موو ئه‌وانه‌ی له‌گه‌ڵی بوون ڕزگارمان کردن(٦٥) پاشان ئه‌وانی تر(فیرعه ون و داروده سته که ی) مان نوقم کرد (له ده‌ریادا خنکاندمانن)(٦٦) به‌ڕاستی له‌وه‌دا (که‌ باسکرا) به‌ڵگه‌یه‌کی گه‌وره‌ هه‌یه‌ ( له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاتی خوا) به‌ڵام زۆربه‌یان باوه‌ڕیان نه‌هێنا.(٦٧) به راستی په روه ردگارت زاڵ و به به زه یی یه(٦٨)

١- عن بن عباس رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قدم المدينة فوجد اليهود صياما يوم عاشوراء فقال لهم رسول الله صلى الله عليه وسلم ما هذا اليوم الذي تصومونه فقالوا هذا يوم عظيم أنجى الله فيه موسى وقومه وغرق فرعون وقومه فصامه موسى شكرا فنحن نصومه فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم فنحن أحق وأولى بموسى منكم فصامه رسول الله صلى الله عليه وسلم وأمر بصيامه)) رواه مسلم

ابن عباس ئه ڵێ کاتێ پێغه مبه ر صلی الله علیه وسلم گه یشته مه دینه بینی جوله که کان له ڕۆژی عاشورادا به ڕۆژو ئه بون پرسیاری لێکردن له به ر چی له وڕۆژه دا به ڕۆژو ده بن ئه وانیش له وه ڵامدا وتیان چونکه ئه م ڕۆژه ڕۆژێکی زۆر گه وره و پیرۆزه له م رۆژه دا خوا موساو گه له که ی له ده ریا په ڕانده وه و له ده ست فیرعه ون داروده سته که ی ڕزگاری کردن، وه فیرعه ون و دارو ده سته که شی له ناو ده ریادا خنکاند، ئنجا موسا بۆ سوپاس گوزاری خوا تییدا به ڕۆژوئه بوو، جا ئێمه ش به و هۆیه وه به ڕۆژوده بین، پێغه مبه ر صلی الله علیه وسلم فه رموی: ئیمه له پێش ترین بۆ موسا هه تا ئێوه، جاپێغه مبه ر صلی الله علیه وسلم ئه وڕۆژه به ڕۆژو بو وه فه رمانی کرد که موسوڵمانان ئه و رۆژه به ڕۆژو ببن.

٢- عن أبي هريرة رضي الله عنه قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم أفضل الصيام بعد رمضان شهر الله المحرم وأفضل الصلاة بعد الفريضة صلاة الليل)) رواه مسلم: ١١٦٣ کتاب الصیام

أبوهریرة خوا لێی ڕازی بێت ئه ڵێ: پێغه مبه ری خوا صلی الله علیه وسلم فه رموی: چاکترین ڕۆژو له دوای ڕه مه زان رۆژوی مانگی موحه ڕڕه می خوایه، وه باشترین نوێژیش له دوای فه رزه کان شه ونوێژه.

٣- عن أبي قتادة رضي الله عنه قال: سُئِلَ رسول الله صلي الله عليه وسلم عن صيام يوم عاشوراء، فقال: (( يُكَفِرُ السنة الماضية)) رواه مسلم: ١١٦٢ کتاب الصیام

أبي قتادة خوا لێی ڕازی بێت ئه ڵێ: پرسیاریان له پێغه مبه ری خوا صلی الله علیه وسلم کرد ده رباره ی ڕۆژوی ڕۆژی عاشورا ئه ویش فه رموی: گوناهی ساڵی ڕابوردو ئه سڕێته وه- له ڕیوایه تێکی تردا ئه فه رموێ ئومێده وارم که خوای گه وره گوناهی ساڵی پێشوی پێبسڕێته وه

٤- عن عبدالله إبن عباس رضي الله عنه قال: حين صام رسول الله صلي الله عليه وسلم يوم عاشوراءَ. وَاَمَرَ بِصِيامِهِ، قالو: يارسولَ الله إنَهُ يَومٌ تَعظُمُهُ اليَهودُ والنصاري، فقال رسول الله صلي الله عليه وسلم (( فإذا كان العامُ المقبلُ، إن شاء الله صُمنا اليومَ التاسِعَ)) قال: فَلَم يَأتِ العامُ المقبلُ، حتي توفي رسول الله صلي الله عليه وسلم. رواه مسلم: ١١٣٤ کتاب الصیام

عبدالله ی کوڕی عه بباس خوا لێی ڕازی بێت ئه ڵێ: کاتێك پێغه مبه ری خوا صلي الله عليه وسلم ڕۆژی ده یه می موحه ڕڕه م (عاشوراء) به ڕۆژو بوو وه فه رمانی کرد به به ڕۆژو بون تێیدا، وتیان: ئه ی ڕه وانه کراوی خوا به ڕاستی ئه م ڕۆژه ڕۆژێکه که جوله که و گاوره کان به رز ڕای ئه گرن، پێغه مبه ری خواش فه رموی(( ئه گه ر ساڵی داهاتو هات، ئه گه ر خوا حه زکات ئه وا ڕۆژی نۆیه میش به ڕۆژو ئه بین)) ئه ڵێ: ساڵی داهاتو نه هات، هه تا پێغه مبه ری خوا صلي الله عليه وسلم مرد

٥- عن أبي سعيد الخدري رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: ((ما من عبد يصوم يوما في سبيل الله إلا باعد الله بذلك اليوم وجهه عن النار سبعين خريفا )) رواه مسلم

ابی سعید الخدری خوا لێی ڕازی بێت ئه ڵێ: پێغه مبه ری خوا صلی الله علیه وسلم فه رموی: هه ر به نده یه ك ڕۆژێك له ڕێی خوا به ڕۆژو بێت ئه وا خوا به هۆی ئه وڕۆژه وه ڕوخساری حه فتا ساڵ له ئاگر دور ده خاته وه.

که واته ئه ی ئه وکه سه ی خۆت به موسولمان ئه زانی ئه گه ر حه زده که ی خوای گه وره حه فتا ساڵ له ئاگری جه هه نه م دورت بخاته وه، وه خۆی پاداشتی تایبه تیت بداته وه ئه وا له م ڕۆژه کورتانه ی زستاندا که هه ست به برسێتی و تینویتی ناکه یت به ڕۆژو ببه، به تایبه ت ڕۆژانی نۆیه مو ده یه می موحه ڕڕه م (عاشوراء و تاسوعاء) ئه مه هه لێکی زێڕینه هاتۆته ڕێت هۆشیار به و له ده ست خۆتی مه ده کێ ئه ڵێ مه رگ ڕێگات پێئه دا که جارێکی تر ئه م هه له بێته وه به رده ستت، چونکه له ناو گۆڕدا ئاهی په شیمانی هه ڵئه کێشی بۆ ئه م ڕۆژه گه وره و پیرۆزه که نرخیت نه زانی و تێیدا به ڕۆژو نه بویت، بێگومان په شیمانیش هیچ سود ێکی نابێ بۆت، ئاگاداربه که پێغه مبه ری خوا صلي الله عليه وسلم مه رگ مۆڵه تی نه دا هه تا ساڵی داهاتو ڕۆژی نۆیه م و ده یه می موحه ڕڕه م به ڕۆژو بێت.

http://www.aubyc.com/babati-hamarang/252-babata-fikryakan/797-rozhoo

سەلەفیەكانی شوێنكەوتەی شێخ ربیع ی مەدخەلی پێچەوانەی كتاب و سوننە ئەجوڵێنەوە.

 محمدكاكه‌برا

بەناوی خوای گەورە و میهرەبان.
بەردەوامین لە ئاگاداركردنەوەی موسوڵمانان لە هەڵەتێگەیشتن.
باسی ئەم جارەمان ئاشكراكردنی هەڵوێستێكی سەلەفیەكانە بەرامبەر بە موسوڵمانان..!

ئەوەی كە حاشا هەڵنەگرە ئەوەیە كە سەلەفیەكان زۆریان دەمیان نەپاراستوە بەرامبەر بە برای موسوڵمانی خۆیان و پێچەوانەی كتاب و سوننە ئەجوڵێنەوە..!

سەرەتا لە دكتۆر عبداللتیفەوە دەست پێ‌ ئەكەین:
ئەو لەوەڵامدانەوەیەكیدا بۆسایتی (كوردی نیوز) كە ئەو سایتە وابڵاوی كردبۆوە سەلەفیەكان داوای موەڵەتی حیزبییان كردبێت لە وەزارەتی ناوخۆ: تیایدا ئەڵێ‌:

(( لە بەكرێ‌ گیراو وایە هەموو كەس بەكرێ‌ گیراوە لەحزبی وابێت هەموو كەسێك حزبیە وەڵامی ئێمەش بۆكوردی نیوز ناسراو بە ( كــوردی فـــیوز ) ئەوەیە كە ....هتد.

لێرەدا خاڵێك هەیە كە زۆر جار ئەپرسین بۆ ناو و ناتۆرە ئەنێن لەموسوڵمانان ئەڵێن كاكە ئەوە ناو نان نیە بەڵكو ئەوە سیفەتە..! دەی باشە ئیستا پێمان بڵێن (فیوز)یش هەر سیفەتە..؟
بێگومان نەخێر بەڵام ئەمانە جگە لە خۆهەڵخەڵەتان زیاتر هیچیتر نیە .
پاشان بزانین مامۆستایەكی دیكەیان كەناوی مامۆستا عبدالكریمی سلفی یە چی ئەكات..؟
ئەو مامۆستایە ئەڵاێت (( غەیبەتی ئیسلامیەكانی كوردستان درووستەو زۆر ئاساییە..! ))

ئەو ناوی حزب ناهێنێت بەڵام ئەڵێ‌ غەیبەتی ئەهلی بیدەع و تەفرەقە..! درووستە. واتە هەرسێ‌ حزبی ئیسلامی یەكگرتوو كۆمەڵ بزوتنەوە بیدعەچی و تەفرەقەچین, وابزانم ئەوە بەڵگەی ناوێ‌ چونكە لە مناڵێكی سلفی بپرسیت ئەڵێت ئەوان واتە ئیسلامیەكان بیدعەچین و مایەی تەفرەقەن..!

ئیستاش دێینەسەر باسی هەندێ‌ كەسیتر كە نەك جارێك بەڵكو هەزاران جار تەعن ئەدەن و ناو وناتۆرە لە موسوڵمانان ئەنێن:
هەندێك لەو تانەو تەشەرانەی كە ئەیڵێن ئەمانەن:
ناوی حزبێكی ئیسلامی ئەگۆرن, بە (یەكگرتووی ئیسلامی ) ئەڵێن تەبعەن بەشێوەیەكی گاڵتەجاری ئەڵێت (شلگرتووی دیموكراسی). یان ناویان لە جماعەی ئیسلامی ( برایانی موسوڵمان ) ئەڵێن (ئیخوان مفـــلســین ) یان ئیخوان موجرمین...) پەنابەخوا لەم قەباحەتە ..!
وە رۆژانە سوكایەتی ئەكرێت بەو ئیسلامیانە ئەوەی سەیرە ئەوەیە كە ئەڵێن بە دەعوەی ئەزانین..!!!! لاحول ولاقوە الا بالله والله بەس پێمان بڵێن كە كام پێغەمبەر بەو شێوەیە تەنانەت لەگەڵ جولەكەكان جوڵابێتەوە...!!؟ یان بە مامۆستا علی باپیر و مامۆستا صلاح الدین پەنابەخوا ئەڵێن ( ,,,,,, )

یان بە من ئەڵێن محمد رۆمانسی ,,, یان بەشێوەیەكی زۆر رەها ئەڵێن هەردوو حزبی یەكێتی و پارتی باشترن لە یەكگرتوو و كۆمەڵ..! یان بەڵاگەمان لایە كە جنێوی وەكو ئەمانە دراوە بە موسوڵمانان : كەری كەرباب , بێ‌ قیمەت , بێ‌ غیرەت , گومرا , ناونانمان بە صەگ و كەمتیار..! چەقەڵا ...هتد. سبحان الله.
بەڵگە هەركەسێك بیەوێت لامان دەست ئەكەوێت.

ئیستا بۆمان دەركەوت كە زۆربەی سەلەفیەكان چی لە هەمبانەیاندایە:
بەلڵگەكان:
بۆئەوەی بزانین لەوەڵامی ئەمانەدا ئاینی پیرۆزی ئیسلام چۆن باسی ئەم خەسڵەتانە ئەكات وە حوكمی چییە و چۆن ئامۆژگاری ئێمەش وئەوانیش ئەكات بفەرموون لەگەڵ ئەم ئایەت و فەرموودانە:
ئەو ئایەتەی كە ئەوان پێچەوانەی ئەجوڵێنەوە ئەمەیە/

به‌ڵگه‌ی یه‌كه‌م به‌ئایه‌ت ده‌ست پێ ئه‌كه‌ین::

قال تعالی: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ‌ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَىٰ أَن يَكُونُوا خَيْرً‌ا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِّن نِّسَاءٍ عَسَىٰ أَن يَكُنَّ خَيْرً‌ا مِّنْهُنَّ ۖ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ ۖ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ ۚ وَمَن لَّمْ يَتُبْ فَأُولَـٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿١١﴾


واتە: ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه! هیچ که‌س و هیچ هۆزێک گاڵته به‌که‌س و هۆزێکی تر نه‌کات و زه‌لیلی نه‌کات، چونکه ‌له‌وانه‌یه ئه‌وان چاکتر بن له‌مان، ژنانیش با ‌گاڵته به‌یه‌ک نه‌که‌ن و یه‌کتر زه‌لیل نه‌که‌ن، چونکه‌له‌وانه‌یه ئه‌مان له‌وان چاکتر بن... سووکایه‌تی به‌خۆتان مه‌که‌ن و یه‌کتری عه‌یبدار مه‌که‌ن (چونکه‌سووکایه‌تی به‌یه‌کتر سووکایه‌تی یه به‌خۆتان) هه‌روه‌ها ناوو ناتۆره‌ی ناشیرین بۆ یه‌کتر دامه‌تاشن، ئای که‌چه‌ند ناشیرینه...! ناوو ناتۆره‌ی خراپ له‌دوای باوه‌ڕهێنان و موسڵمان بوون...! ئه‌وه‌ش ته‌وبه‌ی نه‌کردبێت و په‌شیمان نه‌بووبێته‌ووه له‌گوناهه‌کانی، جا ئه‌و جۆره که‌سانه‌هه‌ر سته‌مکارن..!. (11).

بەڵگەی دووەم ئایەتی قورئان: قال تعالی
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرً‌ا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ۖ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا ۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِ‌هْتُمُوهُ ۚ وَاتَّقُوا اللَّـهَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ تَوَّابٌ رَّ‌حِيمٌ ﴿١٢﴾


واتە: ئه‌ی ئه‌و که‌سانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه‌، خۆتان زۆر بپارێزن له‌گومانی خراپ، له‌ڕاستیدا هه‌ندێ له‌و گومانانه گوناهو تاوانن (بۆیه حه‌ق وایه له‌هه‌موو گومانێک خۆپارێزبین) به‌شوێن که‌مو کووڕیی و عه‌یب و عاری یه‌کتردا مه‌گه‌ڕێن و سیخوڕی مه‌که‌ن و له‌پاش مله‌باسی یه‌کتری به‌خراپ مه‌به‌ن، ئایا که‌ستان خۆشی دێت له‌وه‌ی گۆشتی برای خۆی به‌مردوویی بخوات؟! دیاره کاری واتان زۆر پێ سه‌خت و ناخۆشه‌، ده‌ی که‌واته‌له‌خوا بترسن و پارێزگار بن، چونکه‌به‌ڕاستی خوا گه‌ڕانه‌وه‌ی خه‌ڵکی وه‌رده‌گرێت و میهره‌بانه بۆتان.
وابزانم ئاشكرایە كە سەلەفیەكان زۆربەیان زۆربەی كاتیان تەرخان كردووە بۆ گەران بەدوای عەیب و كەم و كوری موسوڵمانان..! خۆتان ئەوە ئەزان...وە سەبارەت بە غەیبەت كردن ئەوەبوو وتمان مامۆستایەكیان حەڵاڵی كردووەو وتاریشی لەو بارەیەوە هەیە.

ئایەتی سێیەم:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ ۖ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُ‌دُّوهُ إِلَى اللَّـهِ وَالرَّ‌سُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ‌ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ‌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا.



واتە: ئه‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه‌، فه‌رمانبه‌ردارو گوێڕایه‌ڵی خواو پێغه‌مبه‌رو فه‌رمانڕه‌واکان بکه‌ن که له خودی خۆتانن (له بیروباوه‌ڕو پابه‌ندیدا)، خۆ ئه‌گه‌ر له شتێکدا بوو به‌کێشه‌تان ده‌رباره‌ی حوکمی خوایی، ئه‌وه ئه‌و کێشه‌یه بگێڕنه‌وه بۆ لای خواو پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی (صلی الله علیه وسلم) (که قورئان و سوننه‌ت ده‌گه‌یه‌نێت)، ئه‌گه‌ر ئێوه باوه‌ڕتان به‌خواو به ڕۆژی قیامه‌ت هه‌یه‌، (ڕه‌فتارکردنتان) به‌و شێوه‌یه چاکترین و جوانترین سه‌رچاوه‌یه بۆ چاره‌سه‌ری کێشه‌کانتان.

ئەوان پەیرەوی ناكەن ئەوەیە كە سەركردەی (( مونافق و كافر و فاسق و فاجر ))یش هەربە وەلی ئەمرو پێشەوای خۆیان ئەزانن ..! نمونەمان زۆرن :لەمصر لەیەكەم رۆژەوە حسنی مبارك یان كردبووە دۆستی خۆیان و دژایەتی محمد مورسییان ئەكرد..!
محمد مورسی ئەو پیاوەیەكە هەموو قورئانی لەبەرەو كاتێ‌ بوو بەسەرۆكی مصر وازی لە حزبەكەی هێناو وتی ( من سەرۆكی مصرم سەرۆكی موسولمان و قبتی و مەسیحیەكانیشم ..ئەبێ‌ بۆهەموان بم وەكو یەك )).

ئەمان أل سعوود بەوەلی ئەمرو پێشەوای موسوڵمانان ئەزانن كاتێ‌ ئەبینین كە كەسێكە رەنگە هەرنوێژیش نەكات..! خۆئەگەر لەبەرچاوی كامێراش بینرابێت هەموومان صدام حسین و بەشار اڵاسدمان بینیوە كە لەبەر چاوی كامێرا نوێژ ئەكات..!

پاشان ئەو فەرمودانەی كە پشتگوێیان خستووە و پێچەوانەی ئەجوڵێنەوە ئەمانەن:

پێغه‌مبه‌ری خوا علیه‌ الصلاة والسلام ئه‌فه‌رمووێ/

( عن عبد الله بن مسعود رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم:
” ليسَ المؤمِنُ بِطَعّان ولا لعّان ولا فاحِش ولا بَذيء ”
(رواه البخاري في الأدب وأحمد وإبن حبان والحاكم(


واتە: (( بــــــاوەردار تـانـەو تـەشــەر دەر و نەفرینكەر و جـوێـن فرۆش و دەم پیــــس نیـــە ..! )).


فه‌رمووده‌ی دووه‌م : (وسباب المسلم فسوق ...! وقتاله كفر ..!

واتە: جنێوودان بە موسوڵمانان دەرچوونە لەدین (فاسق بوون) و وەكوشتنی كافربوونە )).
ومن یقتل مۆمنا متعمدا فجزاْ ە جهنم..!
پاشان یەكێكیتر لەو فەرموودانەی كە كاری پێ‌ ناكەن و پێچەوانەی ئەجوڵێنەوە :

فەرموودەی سێیەم:
حدثنا آدم بن أبي إياس قال حدثنا شعبة عن عبد الله بن أبي السفر وإسماعيل بن أبي خالد عن الشعبي عن عبد الله بن عمرو رضي الله عنهما عن النبي صلى الله عليه وسلم قال المسلم من سلم المسلمون من لسانه ويده والمهاجر من هجر ما نهى الله عنه قال أبو عبد الله وقال أبو معاوية حدثنا داود هو ابن أبي هند عن عامر قال سمعت عبد الله يعني ابن عمرو عن النبي صلى الله عليه وسلم وقال عبد الأعلى عن داود عن عامر عن عبد الله عن النبي صلى الله عليه وسلم.


ئەوەندەی ئێمە مەبەستمانە لەم بابەتە ئەوەیە: واتە :

(( موسوڵمان ئەو موسوڵمانەیە كە خەڵكی لەدەست و زوبانی دڵنیابێت..! ))..
جارێكیتر بیخوێنەوە (( المسلم من سلم المسلمون من لسانه ویده )) بەڵام پێشتر بینیمان كە چۆن جنێو وتانە ئەدەن بەموسوڵمانان..!

فەرموودەی چوارەم:

قال رسول الله صلى الله علية وسلم ...
لاتباغضوا, ولاتحاسدوا, ولاتدابروا , ولا تقاطعوا , وكونوا عباد الله أخواناً،

واتە: یەكتری مەبوغزێنن..! وە پەیوەندیتان پێكەوە مەپچرێنن..! حەسوودی مەبەن وەلەیەكتری پشت هەڵ مەكەن..! هەمووتان بەندەی خودان برای یەكن.

ئەوەی لەم فەرموودەیەدا بەدی ئەكرێت كە پێچەوانەی بجوڵێنەوە ئەم شتانەن:
یەكەم:
سەلام نەكردن و سەردانی نەكردن و بەدەمەوەنەهاتنی ئەو كەسانەی كە لەحیزبە ئیسلامیەكاندان.

دووەم: رق لێبوون لەو كەس و تەنانەت مامۆستا ئاینیانەش كە بجوكترین پەیوەندییان بەو حزبە ئیسلامیانەوە هەیە.

سێیەم:ئەوان ئیسلامیەكان بەبرای خۆیان نازانن بەڵكو ئەڵێن صەگی دۆزەخن..! پەنائەگرین بەخوا...

فه‌رمووده‌ی پێنجه‌م:
"لا يَحِلُّ لمسلم أن يَهْجُرَ أخاه فوق ثلاث، يلتقيان ، وخيرهما الذي يبدأ بالسلام".

واتە: (( درووست نیە (حەڵاڵ نیە) بۆ موسوڵمان كە پشت هەڵبكات لەبراكەی لەسێ‌ رۆژ زیاتر..! وە باشترینیان ئەوەیانە كە ئەگات بەبراكەی سڵاوی لێ‌ ئەكات)).

وەكو پێشتر باسمان كردن تەنانەت صلاویش ناكەن..!

فه‌رمووده‌ی شه‌شه‌م:
(( من رد عن عرض أخيه ردّ الله عن وجه النار يوم القيامة )).رواه الترمذى.

واتە: هەركەس لەناموسی براكەی پشتگیری بكات خوا لەئاگر لەرووی دوور ئەخاتەوە لە دوا رۆژدا.

ئەوەی لێرە پێچەوانەی بجوڵێنەوە ئەوەیە ئەگەر یەك وێنەی خوشك و برایانی حزبە ئیسلامیەكان ببینن بەجماعی هەرهەموویان بڵاوی ئەكەنەوەو زەربی پیائەهێنن و تەعنەو ناووناتۆرەی لێ‌ ئەنێن ... یان وێنەی كۆرەكانی حاجی كاروان ئەهێنن و وێنەی خوشكان بڵاو ئەكەنەوەو ئەنوسن (ئەگەر ئەم كچانە بەحەیابونایە نەدەچون بۆ كۆری حاجی كاروان و وێنەیان نەدەگرت) بەمەرجێك كاتی تەواوبوونی كۆر عادەتەن خەڵك لەدەوری كەسی خاوەن كۆرەكە كۆئەبنەوە ئەوانیش لەتصویرەكەوە وێنەیەكی ئەگرن و شتی خراپی لەسەر ئەنوسن..!

بەرێزان...ئەمەی من نوسیومە مشتێكە لەخەرمانێك وە چەندین فەرموودەی دیكەم لایە بەڵام بالەوەزیاتر لەسەری نەرۆین چونكە ئەگەر كەسێك حەقی بۆروون بوەوە تەنها یەك بەڵگەی بەسەو یەك ئایەت یان فەرموودەی بەسە.
****************************************************
هیوادارم براسەلەفیەكان بەدڵێكی فراوانەوە وەری بگرن وە بەهەڵەكانیاندا بچنەوەو كۆتایی بەم هەڵانە بێنن وە كۆتایی بە موناقەشەی بێسوود بێنن و ئەگەر دەعوەیەكیان هەیە بابیكەن ئەگەر نیشیانە باواز لەم شەرە بێتامە بێنن كە جگە لە زیان بۆموسوڵمانان و سوود بۆبێباوەران زیاتری نیە... والسلام علیكم ورحمە الله وبركاتە.
****************************************************